Trong một phát biểu gần đây, nhà kinh tế học từng đoạt giải Nobel Joseph E. Stiglitz đã đưa ra lời cảnh báo mạnh mẽ về hướng đi chính sách tài chính của cựu Tổng thống Donald Trump, đặc biệt là trong lĩnh vực tiền điện tử. Theo ông, nếu các chính sách này được tiếp tục hoặc mở rộng, Hoa Kỳ có nguy cơ trở thành thiên đường thuế lớn nhất thế giới, tạo điều kiện thuận lợi cho các hành vi rửa tiền và trốn thuế thông qua tài sản kỹ thuật số.
Stiglitz chỉ ra rằng, trong nhiệm kỳ trước, chính quyền Trump đã thực hiện hàng loạt biện pháp làm suy yếu hệ thống giám sát tài chính. Trong số đó có việc đình chỉ thu thập dữ liệu về sở hữu doanh nghiệp, giảm hợp tác quốc tế về chia sẻ thông tin thuế, và đặc biệt là nới lỏng các quy định đối với tiền điện tử – một lĩnh vực vốn đã gây nhiều tranh cãi về minh bạch và trách nhiệm pháp lý.
Một động thái đáng lo ngại, theo Stiglitz, là việc Trump ký sắc lệnh thành lập quỹ dự trữ chiến lược tiền điện tử, đồng thời bổ nhiệm một người ủng hộ tiền điện tử vào vị trí lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC). Những hành động này, ông cho rằng, đang tạo ra một hệ sinh thái tiền điện tử ít được kiểm soát, có nguy cơ trở thành công cụ cho các hoạt động tài chính bất hợp pháp.
Trong khi một số nhà đầu tư có thể coi chính sách giảm quy định là cơ hội để thị trường phát triển, Stiglitz cảnh báo rằng lợi ích ngắn hạn có thể phải trả giá bằng những rủi ro dài hạn nghiêm trọng. Ông cho biết các nền tảng tiền điện tử ẩn danh, sòng bạc trực tuyến và các hình thức giao dịch phi tập trung có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho hành vi rửa tiền và trốn thuế.
Stiglitz cũng nhấn mạnh rằng việc phá bỏ các cơ chế giám sát không chỉ ảnh hưởng đến tiền điện tử, mà còn là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Trump nhằm làm suy yếu hệ thống thuế và tài chính quốc gia.
Theo phân tích của Stiglitz, những biện pháp như cắt giảm nhân sự IRS, giảm kiểm tra thuế và cung cấp các ưu đãi lớn cho doanh nghiệp có thể khiến Hoa Kỳ mất đi 2,4 nghìn tỷ USD doanh thu thuế trong vòng 10 năm tới. Cùng lúc đó, các chính sách thuế quan mà Trump áp đặt đã chuyển gánh nặng lên người tiêu dùng Mỹ, trong khi phần lợi nhuận lại tập trung vào tay nhóm giàu nhất.
Tài sản tiền điện tử – với đặc tính ẩn danh và phi tập trung – đang ngày càng bị lợi dụng như một công cụ trốn thuế phổ biến, trong bối cảnh Hoa Kỳ ngày càng rút lui khỏi các nỗ lực điều phối thuế toàn cầu.
Trong khi hơn 50 quốc gia đang cùng thúc đẩy sáng kiến thuế doanh nghiệp toàn cầu tối thiểu 15%, Hoa Kỳ lại có xu hướng đi ngược lại. Stiglitz cho rằng điều này có thể làm suy yếu vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ, khiến các quốc gia khác đẩy mạnh hợp tác thuế mà không cần đến sự tham gia của Washington.
Thông điệp của Stiglitz rõ ràng: Chính sách tiền điện tử nới lỏng của Trump không chỉ đặt ra rủi ro nội địa mà còn đe dọa vị thế tài chính toàn cầu của Hoa Kỳ. Nếu không có những biện pháp điều chỉnh kịp thời, Hoa Kỳ có thể trở thành điểm đến lý tưởng cho các luồng tiền bất hợp pháp – nhưng phải trả giá bằng sự ổn định và công bằng mà hệ thống tài chính quốc gia cần duy trì.